Sözleşme İhlali Durumunda İşletmenizin Hakları

Sözleşmeler, işletmelerin ticari ilişkilerinde güven sağlayan temel araçlardır. Ancak, bir taraf taahhütlerini yerine getirmezse ne olur? Sözleşme ihlali, işletmenizi maddi kayıplarla veya operasyonel sorunlarla karşı karşıya bırakabilir. Bu durumda, işletme hakları nelerdir ve nasıl korunur? Türk hukuku ve uluslararası uygulamalar ışığında, bu soruya yanıt arayalım.

Sözleşme İhlali Nedir?

Türk Borçlar Kanunu’na göre, bir tarafın sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmemesi sözleşme ihlali olarak tanımlanır. Örneğin, bir tedarikçi malı teslim etmezse veya bir müşteri ödemeyi yapmazsa, ihlal gerçekleşir. Yargıtay kararları, ihlalin açıkça tespit edilmesi gerektiğini vurgular.

İşletmenizin Hakları Nelerdir?

Sözleşme ihlali durumunda, işletmenizin sahip olduğu temel haklar şunlardır:

1. İfayı Talep Etme: Karşı tarafın taahhüdünü yerine getirmesini isteyebilirsiniz. Örneğin, bir hizmet sözleşmesinde iş tamamlanmadıysa, teslim talep edilebilir.

2. Tazminat Hakkı: İhlal nedeniyle uğradığınız zararın karşılanmasını isteyebilirsiniz. Maddi kayıplar veya itibar zararı bu kapsama girer.

3. Sözleşmeyi Feshetme: İhlal ciddi ise, sözleşmeden cayma hakkınız doğar. Fesih şartları sözleşmede belirtilmiş olmalıdır.

4. Geçmişe Dönük Haklar: Ödenen bedelin iadesi veya yapılan işin karşılığı talep edilebilir.

Haklarınızı Kullanırken Adım Adım Rehber

1. İhlali Belgeleyin: Yazılı bildirimler, e-postalar veya teslimat kayıtları gibi kanıtlar toplayın.

2. İhtarname Gönderin: Karşı tarafa resmi bir uyarı yapın. Türk hukukunda noter onaylı ihtarname yaygındır.

3. Alternatif Çözüm Arayın: Mahkemeye gitmeden önce arabuluculuk veya müzakere deneyin. 2025 itibarıyla, bazı ticari uyuşmazlıklarda arabuluculuk zorunlu.

4. Dava Açın: Gerekirse mahkemede haklarınızı savunun. Yetkili mahkeme, sözleşmede belirtilmiş olmalıdır.

Sektörel Farklılıklar ve Örnekler

• Teknoloji: Bir yazılım teslim edilmezse, hem ifa hem de veri kaybı tazminatı talep edebilirsiniz. KVKK uyumu da dikkate alınmalı.

• İnşaat: Proje gecikirse, cezai şartlar devreye girer. Mücbir sebep maddesi burada kritiktir.

• Sağlık: Tıbbi malzeme tedarikinde ihlal, hasta güvenliğini riske atarsa ek yaptırımlar gündeme gelebilir.

Uluslararası Sözleşmelerde Haklar

Küresel iş yapıyorsanız, ihlal durumunda hangi ülkenin hukukunun geçerli olduğu önemlidir. Örneğin, Avrupa Birliği’nde sözleşme ihlali davaları sıkı tüketici koruma yasalarına tabiyken, Türkiye’de noter onaylı belgeler avantaj sağlar. Uluslararası tahkim, bu tür uyuşmazlıklarda etkili bir çözüm olabilir.

Güncel Yasal Değişiklikler

2025’te Türkiye’de elektronik sözleşmelere yönelik yeni düzenlemeler, ihlal davalarında dijital kanıtların kullanımını kolaylaştırdı. Bu, özellikle teknoloji sektöründe işletmelerin elini güçlendiriyor.

Yaygın Sorunlar ve Çözümler

• Sorun: İhlal kanıtlanamıyor.

  Çözüm: Yazılı iletişim ve belgeleri saklayın.

  
  

• Sorun: Tazminat miktarı belirsiz.

  Çözüm: Zararınızı faturalar veya raporlarla somutlaştırın.

Neden Hızlı Hareket Etmelisiniz?

Sözleşme uyuşmazlıkları, zamanında çözülmezse daha büyük kayıplara yol açar. Örneğin, bir tedarikçi ihlali, üretim hattınızı durdurabilir. Haklarınızı bilmek ve kullanmak, bu riskleri en aza indirir.

Son Söz

Sözleşme ihlali durumunda işletmenizin hakları, hem Türk hukuku hem de sektörel dinamikler çerçevesinde korunabilir. Doğru adımlarla, maddi ve hukuki zararları telafi edebilirsiniz. Biz, uzun yıllara dayanan tecrübemizle, işletmenize özel çözümler sunuyor, ihlal süreçlerini profesyonelce yönetiyoruz. Daha fazla bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.