Uluslararası Sözleşmelerde Dikkat Edilmesi Gereken 5 Nokta

Küreselleşme, işletmelerin sınır ötesi anlaşmalar yapmasını kaçınılmaz hale getirdi. Ancak, uluslararası sözleşmeler, yerel sözleşmelerden farklı olarak karmaşık hukuki sistemler ve kültürel dinamikler içerir. Bir hata, ciddi maddi kayıplara veya uyuşmazlıklara yol açabilir. Peki, uluslararası sözleşmelerde dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir? İşte küresel işlerinizde size rehberlik edecek 5 temel kural!

1. Geçerli Hukuk ve Yetki Alanını Belirleyin

Her uluslararası sözleşmede, hangi ülkenin hukukunun geçerli olacağı ve uyuşmazlıklarda hangi mahkemenin yetkili olduğu açıkça belirtilmelidir. Örneğin, Türkiye ile ABD arasında bir sözleşme yapılıyorsa, Türk Borçlar Kanunu mu yoksa Amerikan yasaları mı uygulanacak? Bu madde net değilse, sözleşme uyuşmazlıkları çözümsüz kalabilir. Türk hukukunda noter onayı bazı durumlarda avantaj sağlarken, uluslararası tahkim de sıkça tercih edilir.

2. Dil ve Çeviri Doğruluğuna Özen Gösterin

Sözleşmenin dili, taraflar arasında anlaşmazlık yaratmamalı. Çift dilli bir sözleşme  (hazırlanırsa), çevirilerin hukuki geçerliliği kontrol edilmelidir. Örneğin, "teslimat süresi" ifadesi, İngilizce’de farklı bir anlam taşıyabilir. Yanlış çeviriler, küresel iş sözleşmelerinde risk oluşturur.

3. Sektörel ve Yerel Düzenlemelere Uyum Sağlayın

Her ülkenin sektörel kuralları farklıdır. Teknoloji firmaları için Avrupa Birliği’nde GDPR uyumluluğu zorunluyken, Türkiye’de KVKK geçerlidir. İnşaat sektöründe ise gümrük mevzuatı ve ithalat izinleri dikkate alınmalı. Uluslararası sözleşmeler, bu düzenlemelere uygun hazırlanmazsa geçersiz sayılabilir.

4. Para Birimi ve Ödeme Koşullarını Netleştirin

Döviz kuru dalgalanmaları, uluslararası ticarette büyük bir risktir. Ödeme hangi para biriminde yapılacak ve kur farkı nasıl hesaplanacak? Örneğin, bir Türk firması Euro ile ödeme taahhüdünde bulunursa, kur riskine karşı maddeler eklenmeli.

5. Mücbir Sebep ve İhlal Durumlarını Tanımlayın

Pandemiler, savaşlar veya gümrük kısıtlamaları gibi olaylar, uluslararası işleri etkileyebilir. Mücbir sebep maddesi, bu durumlar için tarafları korumalıdır. Ayrıca, ihlal halinde tazminat ve fesih hakları açıkça yazılmalı. Türk hukukunda iyi niyet ilkesi geçerliyken, diğer ülkelerde farklı yaptırımlar olabilir.

Ek İpucu: Kültürel Farklılıkları Göz Ardı Etmeyin

İş yapış şekilleri ülkelere göre değişir. Asya’da uzun müzakereler normalken, Batı’da doğrudanlık beklenebilir. Bu, sözleşme taslağı ve uygulanmasında dikkate alınmalıdır.

Neden Bu Noktalar Kritik?

Uluslararası sözleşmelerde dikkat edilmesi gereken noktalar, işletmenizi hukuki ve maddi risklerden korur. Örneğin, bir ithalat sözleşmesinde gümrük vergisi belirtilmezse, beklenmedik maliyetlerle karşılaşabilirsiniz. Yargıtay kararları, belirsiz uluslararası anlaşmaların geçersiz sayılabileceğini gösteriyor.

Güncel Gelişmeler

2025 itibarıyla, Türkiye’de elektronik sözleşmelere yönelik düzenlemeler, uluslararası işlemlerde dijital imza kullanımını artırdı. Ancak, bu yenilik, karşı ülkenin dijital sistemlerle uyumluluğunu gerektiriyor. Güncel kalmak, sözleşmelerinizin geçerliliğini güçlendirir.

Yaygın Hatalar ve Çözümler

• Hata: Hukuk seçimini atlamak.

  Çözüm: Yetki alanını baştan belirleyin.

  
  

• Hata: Yerel yasaları göz ardı etmek.

  Çözüm: Sektörel düzenlemeleri araştırın.

Son Söz

Uluslararası sözleşmeler, işletmelerin küresel başarılarında kilit rol oynar, ancak doğru yönetilmediğinde risk taşır. Bu 5 nokta, hem Türk hukuku hem de uluslararası standartlar çerçevesinde size yol gösterir. Biz, uzun yıllara dayanan tecrübemizle, küresel işlerinizde hukuki güvence sağlıyor, sözleşme süreçlerinizi profesyonelce destekliyoruz. Daha fazla bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.